อยากสุขภาพแข็งแรง ต้องมีจุลินทรีย์สมดุล

ท่านผู้อ่านคงเคยได้ยินคำว่าจุลินทรีย์ หรือ microbiome มาบ้าง แต่อาจจะไม่ทราบว่าจุลินทรีย์เหล่านี้ สำคัญอย่างไร

จุลินทรีย์ทั้งหมดที่อยู่ในร่างกายรวมเรียกว่า ไมโครไบโอม (Microbiome) ซึ่งจุลินทรีย์เหล่านี้ อาจเป็นเชื้อแบคทีเรีย รา หรือไวรัส จุลินทรีย์เหล่านี้พบได้ทั่วไปในร่างกาย ไม่ว่าจะที่ผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจ แต่ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในลำไส้ โดยเฉพาะลำไส้ใหญ่ จุลินทรีย์นั้นมีรหัสพันธุกรรม หรือ DNA มากกว่ารหัสพันธุกรรมของมนุษย์เราเอง ถึงกว่า 150 เท่า และมีปริมาณเซลส์ ถึง 90% ของเซลส์ทั้งหมดในร่างกายเรา จุลินทรีย์จึงเป็นส่วนสำคัญมากในร่างกายของเรา

คนเราแต่ละคนนั้นมีจุลินทรีย์แตกต่างกัน ซึ่งมีผลจากพันธุกรรม และพฤติกรรม เช่น จุลินทรีย์ที่รับจากแม่ขณะอยู่ในครรภ์ วิธีการคลอด การรับประทานอาหาร การรับประทานยาปฏิชีวนะ ความเครียด การนอนพักผ่อน ฯลฯ ซึ่งความแตกต่างของยีนจุลินทรีย์ของแต่ละบุคคลอาจมีมากถึง 80-90% โดยในร่างกายคนเรานั้นมีทั้งจุลินทรีย์ชนิดดี ซึ่งช่วยให้เรามีสุขภาพที่แข็งแรง กับจุลินทรีย์ตัวร้าย ซึ่งหากมีปริมาณที่ไม่สมดุลจะก่อให้เกิดโรค ซึ่งเกิดจากการทำงานที่ผิดปกติของระบบต่างๆของร่างกาย ดังต่อไปนี้

1. ระบบสมอง
2. ระบบทางเดินอาหาร
3. ระบบหลอดเลือด และหัวใจ
4. ระบบภูมิคุ้มกัน

ในตอนต่อไปๆไป เรามาทำความเข้าใจกันถึงความเชื่อมโยงของจุลินทรีย์ที่เสียสมดุล ว่าก่อให้เกิดโรคในกลุ่มต่างๆ 4 กลุ่มหลักที่กล่าวมาเหล่านี้ได้อย่างไร

บทความสรุปจากรายการ คุยสนุก เรื่องสุขภาพ โดย นพ.พิชัย นำศิริกุล